Η Διακήρυξη της 3ης του Σεπτέμβρη είναι ένα από τα σημαντικότερα κείμενα της πολιτικής ιστορίας της πατρίδας μας.Γιατί περίγραφε με ακρίβεια, με πληρότητα και συνέπεια την συγκυρία της πολιτικής ζωής του τόπου, μετά την πτώση της Δικτατορίας. Στο σώμα της διακήρυξης βρήκαν θέση τα αναδυόμενα στρώματα της ελληνικής κοινωνίας, που –επιτέλους- μετά την επταετή σκλαβιά μπορούσαν να αναπνεύσουν ελεύθερα και να αναδείξουν τη νέα δυναμική τους: οι αγρότες, οι μικρομεσαίοι, οι νέοι, οι διανοούμενοι με την ριζοσπαστικότητα τους, έβρισκαν το δρόμο για μια νέα πολιτική πρόταση.
Το κείμενο εκείνο εκτός από την περιγραφή της συγκυρίας, τόλμησε να αναζητήσει και τις αιτίες της υποτέλειας, της υπανάπτυξης, και να δώσει προτάσεις και απαντήσεις - λύσεις στις παθογένειες της χώρας. Ήταν η μαγιά που δημιούργησε το πρώτο σχεδόν κίνημα βάσης στη χώρα μας μετά τον πόλεμο. Έγινε ο καταλύτης ατέλειωτων ιδεολογικών συζητήσεων και αντι-παραθέσεων για θέματα ταμπού για την ελληνική πολιτική της εποχής, για τις μορφές της λαϊκής συμμετοχής, για την έννοια της αυτοδιαχείρισης, για τις νέες μορφές της ταξικής πάλης και τη σύνδεσή της με την εθνική ανεξαρτησία, για τον δημοκρατικό προγραμματισμό. Η πολιτική επιτέλους έγινε δημόσια και ξέφυγε από την καμαρίλα των ανακτόρων και των αστικών κομμάτων που επί δεκαετίες ταλάνιζαν τον τόπο.
Και σήμερα; Σήμερα που όλα έχουν αλλάξει; Σήμερα που η κρίση του νεοφιλελεύθερου μοντέλου έγινε αισθητή; Σήμερα που οι αγορές δεν αυτορυθμίζονται, αλλά πλιατσικολογούν ασύστολα; Σήμερα που το Κράτος δικαίου είναι και πάλι το ζητούμενο; Σήμερα που η ανάπτυξη έχει χρώμα και όραμα και ή θα είναι πράσινη, και κοινωνικά δίκαιη, αλλιώς δεν θα υπάρξει; Σήμερα που οι ιδιωτικοποιήσεις των στρατηγικών τομέων της οικονομίας δεν έφεραν ούτε την ανάπτυξη, ούτε την περιστολή των δαπανών, αλλά τη φτώχεια και την εξαθλίωση; Σήμερα που το Αθηνοκεντρικό και υδροκέφαλο Κράτος πνέει τα λοίσθια; Ποια είναι η θέση του ιστορικού αυτού κειμένου; Θέση μουσειακή του ταιριάζει; Ή θέση εργαλείου αναφοράς;
Τα προβλήματα της χώρας που η ΝΔ, όξυνε και πολλαπλασίασε, η διαπλοκή οικονομίας και πολιτικής, η απουσία αυτονομίας της πολιτικής από τα πολυποίκιλα συμφέροντα, κάνουν αισθητή την σημασία της διακύρηξης και της χρησιμότητάς της. Όχι σαν θέσφατο, αλλά ως κείμενο αναφοράς και ανάλυσης. Είναι η ώρα στο Κυβερνητικό μας πρόγραμμα που θα παρουσιάσουμε στον ελληνικό λαό να αποτυπώνεται ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο, μια νέα ταυτότητα του κινήματός μας, που θα περιέχει τις βασικές αρχές, στην σύγχρονη εκδοχή τους, της ιστορικής διακύρηξης. Το ΠΑΣΟΚ, δεν θα έρθει στην εξουσία για να κατακτήσει την εξουσία, αλλά για να δώσει και πάλι ένα όραμα ελπίδας και αξιοπρέπειας στους πολίτες. Με γλώσσα σύγχρονη, με όπλα επίκαιρα (πράσινη ανάπτυξη, περιφερειακή ανασυγκρότηση κά), με ρήξεις, θα δώσουμε τη μάχη για να βγάλουμε τη χώρα από την ανυποληψία, και την υπανάπτυξη που την οδήγησαν οι μαθητευόμενοι μάγοι της ΝΔ.
(Δημοσιεύθηκε στις εφημερίδες "ΤΟΛΜΗ" και "Πατρίς" στις 03/09/2009)
Το κείμενο εκείνο εκτός από την περιγραφή της συγκυρίας, τόλμησε να αναζητήσει και τις αιτίες της υποτέλειας, της υπανάπτυξης, και να δώσει προτάσεις και απαντήσεις - λύσεις στις παθογένειες της χώρας. Ήταν η μαγιά που δημιούργησε το πρώτο σχεδόν κίνημα βάσης στη χώρα μας μετά τον πόλεμο. Έγινε ο καταλύτης ατέλειωτων ιδεολογικών συζητήσεων και αντι-παραθέσεων για θέματα ταμπού για την ελληνική πολιτική της εποχής, για τις μορφές της λαϊκής συμμετοχής, για την έννοια της αυτοδιαχείρισης, για τις νέες μορφές της ταξικής πάλης και τη σύνδεσή της με την εθνική ανεξαρτησία, για τον δημοκρατικό προγραμματισμό. Η πολιτική επιτέλους έγινε δημόσια και ξέφυγε από την καμαρίλα των ανακτόρων και των αστικών κομμάτων που επί δεκαετίες ταλάνιζαν τον τόπο.
Και σήμερα; Σήμερα που όλα έχουν αλλάξει; Σήμερα που η κρίση του νεοφιλελεύθερου μοντέλου έγινε αισθητή; Σήμερα που οι αγορές δεν αυτορυθμίζονται, αλλά πλιατσικολογούν ασύστολα; Σήμερα που το Κράτος δικαίου είναι και πάλι το ζητούμενο; Σήμερα που η ανάπτυξη έχει χρώμα και όραμα και ή θα είναι πράσινη, και κοινωνικά δίκαιη, αλλιώς δεν θα υπάρξει; Σήμερα που οι ιδιωτικοποιήσεις των στρατηγικών τομέων της οικονομίας δεν έφεραν ούτε την ανάπτυξη, ούτε την περιστολή των δαπανών, αλλά τη φτώχεια και την εξαθλίωση; Σήμερα που το Αθηνοκεντρικό και υδροκέφαλο Κράτος πνέει τα λοίσθια; Ποια είναι η θέση του ιστορικού αυτού κειμένου; Θέση μουσειακή του ταιριάζει; Ή θέση εργαλείου αναφοράς;
Τα προβλήματα της χώρας που η ΝΔ, όξυνε και πολλαπλασίασε, η διαπλοκή οικονομίας και πολιτικής, η απουσία αυτονομίας της πολιτικής από τα πολυποίκιλα συμφέροντα, κάνουν αισθητή την σημασία της διακύρηξης και της χρησιμότητάς της. Όχι σαν θέσφατο, αλλά ως κείμενο αναφοράς και ανάλυσης. Είναι η ώρα στο Κυβερνητικό μας πρόγραμμα που θα παρουσιάσουμε στον ελληνικό λαό να αποτυπώνεται ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο, μια νέα ταυτότητα του κινήματός μας, που θα περιέχει τις βασικές αρχές, στην σύγχρονη εκδοχή τους, της ιστορικής διακύρηξης. Το ΠΑΣΟΚ, δεν θα έρθει στην εξουσία για να κατακτήσει την εξουσία, αλλά για να δώσει και πάλι ένα όραμα ελπίδας και αξιοπρέπειας στους πολίτες. Με γλώσσα σύγχρονη, με όπλα επίκαιρα (πράσινη ανάπτυξη, περιφερειακή ανασυγκρότηση κά), με ρήξεις, θα δώσουμε τη μάχη για να βγάλουμε τη χώρα από την ανυποληψία, και την υπανάπτυξη που την οδήγησαν οι μαθητευόμενοι μάγοι της ΝΔ.
(Δημοσιεύθηκε στις εφημερίδες "ΤΟΛΜΗ" και "Πατρίς" στις 03/09/2009)
